Zastanów się, czy warto mieć własny dom, czy lepiej własne mieszkanie. Jeżeli dojdziesz do wniosku, że dom, zadaj sobie pytanie jak duży. Warto w tym momencie poświęcić odpowiednią ilość czasu, na początku zdefiniować własne potrzeby i marzenia.


Wybór miejsca
Budowa domu to duża inwestycja finansowa i czasowa. Zabierze Ci kilkanaście miesięcy i warto by cieszyła przez wiele następnych lat. Dlatego warto poszukać najlepszego dla nas miejsca. Piszemy celowo najlepszego dla nas, ponieważ nie istnieje obiektywnie najlepsze miejsca na Świecie. Piękne zakątki wśród jezior, pól czy lasów na ogół są daleko od źródeł cywilizacyjnych i niektórym może doskwierać odległość do szkoły, pracy, szpitala itp. Ważnym elementem jest dostępność komunikacyjna, dzięki której będzie można w miarę szybko dostać się do miasta. Dotyczy to przede wszystkim dzieci. Następnym ważnym elementem tej układanki są sprawy sąsiedzkie i to niekoniecznie dotyczy tych najbliższych sąsiadów, choć oczywiście ważne jest z kim będziemy się na co dzień widywali. Powinniśmy spojrzeć jednak na tę kwestię szerzej. Sprawdźmy, czy w pobliżu nie przebiegają główne trasy przelotowe generujące hałas, czy pociągi towarowe nie będą nas budziły o świcie swoim stukotem, czy nie zlokalizowano wysypiska śmieci, bazy transportowej czy zakładu pracy uciążliwego dla zdrowia i spokoju. Jeżeli okaże się, że okolica jest „czysta” to dopiero połowa sukcesu. Należy udać się do najbliższego urzędu aby uzyskać informacje o planach dotyczących interesującej nas okolicy. Może okazać się, że za naszym ogrodzeniem za pięć lat rozpocznie się budowa autostrady. Niewykluczone, że są ludzie, którym to akurat nie będzie przeszkadzało, ale cena 1 m2 działki powinna uwzględniać ewentualne niedogodności, te aktualne i te przyszłe. Ostatnim elementem , ważnym dla nas jest informacja, czy na interesującym nas terenie obowiązuje plan miejscowy, czy pozwolenia na budowę wydawane są w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy. Jeżeli obowiązuje plan miejscowy to ważne abyśmy zapoznali się z jego zapisami, które definiują powierzchnię zabudowy, skosy dachów, wielkości działek a czasami nawet materiały wykończeniowe.

Wybór projektu
Pamiętaj, że

- dom mały to nie dom za mały, określ potrzeby nad dziś, na jutro, na pojutrze – budujesz dom na lata, również te na jesień życia,

- nie warto budować domu wielopokoleniowego, w przeważającej większości przypadków domy duże, wielopokoleniowe stoją puste, młode pokolenia marzą o wszystkim, tylko nie o wspólnym mieszkaniu z rodzicami,

- właściciele domów oszczędzają na ogrzewaniu nieużytkowanych pomieszczeń, co ujemnie wpływa na tkankę budowlaną,

- łatwiej i taniej utrzymać porządek w mniejszym budynku z powierzchnią potrzebną do wygodnego użytkowania, której koszty eksploatacyjne są zawsze niższe od zbyt dużych pomieszczeń,

- budowa domu o odpowiedniej wielkości jest tańsza od zbyt dużego budynku,

- budowa mniejszego domu wymaga również działki o mniejszej powierzchni a zatem tańszej w zakupie,

- budowa domu o prostej, nieskomplikowanej konstrukcji budynku a w szczególności dachu jest dużo tańsza niż wykonanie skomplikowanej więźby, podcieni, wykuszy itp.

- zasada ostatnia ALE NAJWAŻNIEJSZA – wybieraj projekt dopiero po zapoznaniu się z prawem obowiązującym na terenie, który chcesz uszczęśliwić swoją inwestycją. Nie ma sensu tracenie czasu na wybór projektu, który będzie w swoich założeniach niezgodny z obowiązującym planem miejscowym lub nie będzie odpowiadał zasadzie tzw. Dobrego sąsiedztwa w oparciu o które wydaje się w Polsce decyzję o warunkach zabudowy.

Wybór wykonawcy
Optymalnym zdawałoby się rozwiązaniem jest powierzenie budowy dużej, dobrze zarządzanej firmie o ugruntowanej pozycji na rynku, ale… No właśnie, ale to jest niestety najdroższa opcja, która dodatkowo nie niesie 100% pewności co do jakości wykonawstwa. Nawet znajomość kierownictwa i opinie zadowolonych klientów nie oznaczają sukcesu na naszej budowie. Wizerunek tworzą zatrudnieni robotnicy a nie nawet najbardziej reprezentacyjne kierownictwo, a właśnie ten szczebel zmienia się najbardziej. Dobrym (a tak najprawdopodobniej jedynym dobrym) rozwiązaniem jest zatrudnienie inspektora nadzoru, ale wyłącznie takiego, który reprezentuje nasze interesy, nie ma związku z Wykonawcą. Nie musi być bezstronny, ma być stronniczy, ale w naszym kierunku. Tak naprawdę to on bierze odpowiedzialność za rzetelność wykonania i w efekcie za wydanie naszych dużych przecież pieniędzy. Reasumując, dobry wybór wykonawcy i inspektora oznacza zminimalizowanie ewentualnych przyszłych problemów, jednak pod warunkiem, że podpiszemy umowy. To bardzo ważne, abyśmy nie ulegali podszeptom i na wszystkie działania budowlańców mieli spisane umowy. Zabezpieczają one nasze przyszłe żądania, zarówno nieterminowego jak i felernego wykonawstwa. Oszczędności na pracach poza umową mogą okazać się złudne, jeżeli w trakcie budowy, a często po jej ukończeniu wychodzą usterki.

Wybór materiałów i technologii
Budując dom Inwestor staje przed wieloma dylematami. Część z nich została opisana powyżej, część opiszemy w tym akapicie. Chcąc budować musimy mieć wiedzę z czego i dlaczego. Najlepszym, wydaję się, w chwili obecnej rozwiązaniem jest budowa ścian jednowarstwowych, bez dodatkowych ociepleń, wykonanych z poryzowanego materiału ceramicznego. Ale jeżeli ściana zostanie wykonana niestarannie, to z jednowarstwowej ściany i tynku cienkowarstwowego zostaje wspomnienie, należy wykonać ocieplenie aby wyrównać niedoskonałości wykonanej ściany.

Dach wymaga także kilku chwil przemyśleń. Decyzja na materiał, z którego wykonany zostanie pociąga za sobą znaczne zwiększenie lub zmniejszenie budżetu. Najtańsze są pokrycia papowe i bachowe, ale najbardziej trwałe i efektowne dachówkowe, które z kolei są najdroższe. Wiele zależy od zamożności kieszeni, wiele od założeń początkowych, których radzilibyśmy się trzymać, ponieważ rozdygotanie wewnętrzne i niestałość w założeniach powoduje problemy na budowie i ….niestrawności. Nasze zmiany mogą okazać się po czasie nieefektywne a decyzje podejmowane na budowie w pod ciśnieniem czasowym chybione. Pamiętajmy o ogrzewaniu, dzięki któremu możemy zaoszczędzić pieniądze, albo zafundować sobie komfort na wiele lat. Nie będziemy analizowali każdego elementu budowlanego, nie czas i miejsce, ale Państwo powinniście. Warto zadawać sobie pytania po co?, dlaczego?, za ile? , nie warto natomiast zabiegać o sztuczne oszczędności, które w efekcie odbiją nam się w przyszłości zwiększonymi kosztami eksploatacyjnymi.